Gathaithi: Nhà máy chế biến của hơn 1.100 nông hộ ở Kenya

Nhà máy Gathaithi được điều hành bởi Hiệp hội Hợp tác xã Nông dân Gathaithi, có hơn 1.100 thành viên đang hoạt động, nông trại có diện tích trên 140 hecta đất trong khu vực. Tổng sản lượng của hợp tác xã khoảng 102.000 kg. Trước đây, nó là một phần của hội nông dân trồng cà phê The Giant Tetu, ở huyện Tetu, tỉnh Nyeri, có vị trí cách Nairobi 160 km về phía bắc. Nhà máy nằm giữa núi Kenya (Mt. Kenya) và dãy Aberdare, ở độ cao 1.720m so với mực nước biển, một vị trí lý tưởng sản xuất cà phê chất lượng cao.

Canh tác cà phê ở vùng này có từ những năm 1950, nhưng nhiều thành viên của Hợp tác xã dựa vào các hoạt động kinh tế và nông nghiệp bổ sung để kiếm sống. Ngoài sản xuất cà phê, hầu hết nông dân trong vùng còn trồng ngô và chuối. Cây Grevillea hay Macadamia cũng được trồng để tạo bóng mát cho cây cà phê phát triển.

Tại nông trại Gathaithi, một năm có hai vụ thu hoạch: vụ sớm bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 7 với đóng góp 30% và vụ muộn bắt đầu từ cuối tháng 9 đến giữa tháng 1 với đóng góp 70% tổng sản lượng hàng năm. Ngoài giống SL28 và SL34 được trồng rộng rãi, còn có giống Ruiru 11 cũng được trồng. Giống Ruiru 11 được đặt tên của trạm nghiên cứu cà phê ở Ruiru, nơi nó được phát triển vào những năm 70 và phổ biến vào năm 1986. Hiện nay, Ruiru 11 đang dần trở nên phổ biến hơn trong khu vực do khả năng chống chịu bệnh làm khô cành/quả/chết cây cà phê (Coffee Berry Disease - CBD) và bệnh gỉ lá cà phê (Coffee Leaf Rust-CLR). Nó cũng đã được lai với SL28 và SL34 để đảm bảo chất lượng nếm cao.

Đấu giá ở Kenya

Kenya có một hệ thống cà phê khá tiên tiến. Có hai cách được sử dụng để bán và xuất khẩu hầu hết cà phê: Sàn giao dịch cà phê Nairobi (hệ thống đấu giá trung tâm) và hệ thống bán trực tiếp cho người tiếp thị. Các hợp tác xã có xu hướng đi đầu và sử dụng hệ thống đấu giá để bán cà phê của họ dựa trên chất lượng. Bạn phải là nhà tiếp thị được cấp phép để mua cà phê thông qua hệ thống đấu giá cạnh tranh bằng cách đấu giá cà phê.

Các cuộc đấu giá được tổ chức vào thứ Ba hàng tuần với các mẫu cà phê đã được đưa đến các nhà tiếp thị và người thử nếm vào tuần trước đó. Bằng cách này, bạn có thể phân tích các kết quả trong tuần và quyết định loại cà phê bạn muốn đấu giá.

Quy trình chế biến ở Kenya

Trong quy trình Kenya, đầu tiên, quả cà phê sau thu hái được phân loại để loại bỏ những quả chưa chín, lọc lấy những quả chín. Sau khi phân loại, quả chín sẽ được tách vỏ và thịt quả. Điều này được thực hiện bằng cách ép quả qua một cái màn lọc để loại bỏ vỏ và một phần thịt quả khỏi hạt. Sau đó, hạt được lên men trong các bể lát gạch men trắng trong 24 giờ. Tiếp theo, hạt được khuấy trong một khoảng thời gian ngắn và để lên men trong 24 giờ nữa. Sau hai ngày lên men khô, dùng nước sạch rửa và loại bỏ lớp nhầy dính trên hạt cà phê do vi khuẩn bám vào trong quá trình lên men. Sau đó, nó được ngâm trong nước để lên men nhẹ qua đêm. Rồi hạt được đưa qua các kênh phân loại và độ nặng (tỷ trọng), phân tách ra thành các lô, sau đó được đưa lên luống cao để làm khô.

Khi đạt đến độ ẩm 11,5-12%, hạt được đưa đến thùng điều hòa để nghỉ ngơi cho đến khi nó được đưa vào nhà máy xay xát khô.

Phân loại chất lượng ở Kenya

Sau khi cà phê đã được chế biến, sấy khô, rồi sau đó xay xát, nó sẽ được đưa đến máy phân loại để tách hạt theo các đặc điểm cụ thể, chủ yếu theo kích cỡ hạt. Cà phê được đưa vào một máy rung, hạt đi qua các sàng khác nhau có kích cỡ lỗ sàng khác nhau để phân loại dựa trên kích cỡ và độ nặng chắc. Điều này dẫn đến chất lượng cà phê đồng đều hơn. Sau đó, cà phê được bán đấu giá dựa trên loại (kích cỡ và tỷ trọng) mà chúng có.

Loại AA (cỡ sàng số 17 & 18): Là loại cà phê có cỡ hạt lớn nhất và nổi tiếng nhất của Kenya. Thường là cà phê có giá cao nhất trong cuộc đấu giá từ mỗi đầu mối và nhà máy.

Loại AB (cỡ sàng số 15 & 16): Loại này chiếm khoảng 30% sản lượng của Kenya.

Trong khi AB thường được coi là chất lượng thấp hơn AA và giá rẻ hơn, nhưng nhiều khi chất lượng nếm lại ngược lại. Có những lô loại AB (có cỡ hạt nhỏ hơn AA) nhưng vẫn cho kết quả chất lượng nếm ngon hơn loại AA.

Loại PB (Peaberry): Cà phê culi (bi) chiếm khoảng 10% sản lượng của Kenya. Chúng là kết quả của việc quả cà phê chỉ có một hạt (nhân) thay vì hai hạt. Đến nay, người ta mới chỉ biết được tỷ lệ cà phê culi xuất hiện trên cây có liên quan đến việc thổ nhưỡng thiếu một số vi chất cũng như khi thời tiết bị hạn hoặc có trường hợp do đột biến mà tạo thành một nhân tròn thay vì hai nhân nửa quả cầu như bình thường.

Ngoài ra còn có các loại khác: E (Culi lớn & hạt vỡ lớn), C (hạt cỡ sàng số 14 & 15), TT (hạt dưới sàng số 14), T (hạt nhỏ hay mãnh vỡ nhỏ).

Thông tin về Gathaithi